თირკმელების დაავადებები და მათი მკურნალობა
თირკმელები ლობიოს მარცვლის ფორმის ორი ორგანოა, თითოეული დაახლოებით მუშტის ზომის, რომლებიც მდებარეობს ნეკნის ქვედა კიდესთან, ხერხემლის ორივე მხარეს. ისინი ასრულებენ რამდენიმე სასიცოცხლო ფუნქციას ორგანიზმის ჯანმრთელობისთვის.
თირკმელების ფუნქცია
თირკმელების ძირითადი ფუნქციები მოიცავს:
- ნარჩენების გაფილტვრა: სისხლის მიმოქცევიდან ნარჩენებისა და ჭარბი სითხის ამოღება, რაც შემდეგ გამოიყოფა შარდის სახით.
- ელექტროლიტების დაბალანსება: ორგანიზმში ელექტროლიტების რეგულირება, როგორიცაა ნატრიუმი, კალიუმი და ფოსფატი, რათა შეინარჩუნოს სხეულის მჟავებისა და ფუძეების ბალანსი.
- არტერიული წნევის რეგულირება: სისხლის მოცულობისა და წნევის კონტროლი ორგანიზმის მიერ შენახული და გამოთავისუფლებული სითხის რაოდენობის რეგულირებით.
- სისხლის წითელი უჯრედების რეგულირება: ერითროპოეტინის გამომუშავება, ჰორმონი, რომელიც ასტიმულირებს სისხლის წითელი უჯრედების გამომუშავებას სისხლში ჟანგბადის დაბალი დონის საპასუხოდ.
თირკმელების დაავადებების მიზეზები და სია
თირკმელების დაავადება შეიძლება გამოწვეული იყოს რამდენიმე ფაქტორით, მათ შორის:
- შაქრიანი დიაბეტი.
- სისხლის (არტერიული) მაღალი წნევა.
- ქრონიკული გლომერულონეფრიტი.
- თირკმელების პოლიკისტოზური დაავადება.
- საშარდე გზების გახანგრძლივებული ობსტრუქცია.
- თირკმლის ქვები.
- ინფექციები.
თირკმელების დაავადებები:
- თირკმელების ქრონიკული დაავადება (CKD).
- თირკმლის მწვავე დაზიანება (AKI).
- თირკმლის ქვები.
- გლომერულონეფრიტი.
- თირკმელების პოლიკისტოზური დაავადება.
- საშარდე გზების ინფექციები (UTIs).
თირკმელების დაავადებების სამკურნალო მცენარეული საშუალებები
ითვლება, რომ ზოგიერთი მცენარე ხელს უწყობს თირკმელების ჯანმრთელობას:
- ბაბუაწვერას ფესვები: მოქმედებს, როგორც შარდმდენი და ხელს უწყობს თირკმელების გაწმენდას.
- ჭინჭრის ფოთოლი: ხელს უწყობს ნარჩენების გამორეცხვასა და აუმჯობესებს სისხლის მიმოქცევას თირკმელებში.
- ოხრახუში: ბუნებრივი შარდმდენი საშუალება, ოხრახუში დაგეხმარებათ ზედმეტი სითხის დაგროვების აღმოფხვრაში.
- ჯანჯაფილი: ცნობილია თავისი ანთების საწინააღმდეგო თვისებებით, რამაც შეიძლება გავლენა მოახდინოს თირკმელების ჯანმრთელობაზე.
თირკმელების მოვლის ბუნებრივი საშუალებები
მცენარეული საშუალებების გარდა, ამ ბუნებრივი სტრატეგიების ჩართვამ, შეიძლება, ხელი შეუწყოს თირკმელების გაჯანსაღებას:
- ჰიდრატაცია: წყლის დალევა ხელს უწყობს თირკმელების გამართულ ფუნქციონირებას, ის ასუფთავებს ნატრიუმს, შარდოვანასა და ტოქსინებს ორგანიზმიდან.
- მარილის დაბალანსებული დოზა: მარილის მოხმარების შემცირებამ, შეიძლება, ხელი შეუწყოს არტერიული წნევის მართვას, თირკმელების ჯანმრთელობის მნიშვნელოვან ფაქტორს.
- ცილის მიღების შეზღუდვა: ცილის მაღალმა დონემ, შეიძლება, გაზარდოს თირკმელების დატვირთვა, განსაკუთრებით CKD-ის დროს.
- ნეფროტოქსიური ნივთიერებების თავიდან აცილება: ზოგიერთმა მედიკამენტმა და ნივთიერებამ შეიძლება ზიანი მიაყენოს თირკმელებს.
ფიზიკური აქტივობა თირკმელების ჯანმრთელობისთვის
რეგულარულ ფიზიკურ აქტივობას შეუძლია, გააუმჯობესოს ჯანმრთელობა და ხელი შეუწყოს ისეთი პირობების მართვას, როგორიცაა მაღალი წნევა და დიაბეტი, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს თირკმელების ჯანმრთელობას. რეკომენდებული აქტივობები მოიცავს:
- სიარული: რომელიც ადვილად ერგება ყოველდღიურ რუტინას.
- ცურვა: უზრუნველყოფს მთელი სხეულის ვარჯიშს თირკმელების მინიმალური დატვირთვით.
- ველოსიპედი: სტაციონარული ან ღია ცის ქვეშ, ხელს უწყობს გულ-სისხლძარღვთა ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას ზედმეტი სტრესის გარეშე.
- იოგა: აძლიერებს მოქნილობას, ამცირებს სტრესს და აუმჯობესებს სისხლის მიმოქცევას.
დასკვნა
თირკმელები ასრულებენ ფუნქციებს, რომლებიც აუცილებელია სხეულის ჯანმრთელობის შენარჩუნებისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ თირკმელების დაავადებები შეიძლება იყოს სერიოზული, მათი მიზეზებისა და სიმპტომების გაგება, მცენარეული და ბუნებრივი საშუალებების მიღება ხელს შეუწყობს თირკმელების ჯანმრთელობას. გარდა ამისა, ცხოვრების წესის ცვლილებები, როგორიცაა დაბალანსებული კვება, წყლის მიღება და რეგულარული ფიზიკური აქტივობა გადამწყვეტ როლს თამაშობს თირკმელების ფუნქციის შენარჩუნებაში. ნებისმიერი ახალი მკურნალობის დაწყებამდე ყოველთვის გაიარეთ კონსულტაცია ჯანდაცვის პროფესიონალ ექიმებთან, განსაკუთრებით თირკმელების დაავადებების არსებობის შემთხვევაში.