ალოე ხისებრი (Aloe arborescens)
ალოე ხისებრი, ასევე ცნობილი როგორც კრანც ალოე ან ჩირაღდნის ალოე, მრავალწლიანი სუკულენტური მცენარეა, რომელიც ცნობილია თავისი სამკურნალო და კოსმეტიკური თვისებებით. მისი ფოთლების გელი ფართოდ გამოიყენება კანის დაავადებების, ჭრილობებისა და დამწვრობის სამკურნალოდ, ასევე კოსმეტიკური საშუალებების დასამზადებლად.
მცენარის შესახებ ზოგადი ინფორმაცია
- გავრცელებული სახელწოდება: ალოე ხისებრი, კრანც ალოე, ჩირაღდნის ალოე.
- გამოყენების ძირითადი სფეროები: მედიცინა, კოსმეტოლოგია.
ბოტანიკური აღწერა
- ოჯახი: Asphodelaceae (ასფოდელისებრთა).
- გვარი: Aloe (ალოე).
- სახეობა: arborescens (ხისებრი).
- სიცოცხლის ფორმა: მრავალწლიანი სუკულენტური მცენარე, ბუჩქის ფორმის.
- ღერო: სწორმდგომი, ხისებრი, 2-3 მეტრამდე სიმაღლის.
- ფოთლები: ხორციანი, ლანცეტისებური, კიდეებზე დაკბილული, მოლურჯო-მომწვანო ფერის.
- ყვავილები: მუქი ნარინჯისფერი ან წითელი, მილისებრი, შეკრებილია მტევნისებრ ყვავილედებად.
- ნაყოფი: კოლოფი.
ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)
- წყალი: 99%.
- პოლისაქარიდები: აცემანანი, გლუკომანანი.
- ანთრაქინონები: ალოინი, ემოდინი.
- ვიტამინები: A, C, E, B12.
- მინერალები: კალციუმი, მაგნიუმი, ფოსფორი, კალიუმი, ნატრიუმი, თუთია, სპილენძი, რკინა.
- ამინომჟავები: ლიზინი, ვალინი, ლეიცინი, იზოლეიცინი, ფენილალანინი, თრეონინი, მეთიონინი, ტრიპტოფანი.
- ფერმენტები: ბრადიკინაზა, ლიპაზა, ამილაზა, კატალაზა, ცელულაზა.
აქტიური ნივთიერებები - მოკლე აღწერებით
- აცემანანი: პოლისაქარიდი, რომელსაც აქვს ანთების საწინააღმდეგო, ანტივირუსული და იმუნომოდულატორული თვისებები.
- ალოინი: ანთრაქინონი, რომელსაც აქვს საფაღარათო მოქმედება.
- ბრადიკინაზა: ფერმენტი, რომელიც ამცირებს ანთებას და ტკივილს.
ალოე ხისებრის სამკურნალო ნაწილები
სამკურნალო მიზნებისთვის გამოიყენება მცენარის ფოთლების გელი.
ალოე ხისებრის ფარმაკოლოგიური თვისებები
- ანთების საწინააღმდეგო.
- ანტიოქსიდანტური.
- ჭრილობების შემახორცებელი.
- იმუნომოდულატორული.
- ანტივირუსული.
- ანტიბაქტერიული.
- საფაღარათო.
ალოე ხისებრის გამოყენების სარგებელი
ალოე ხისებრის გამოყენება სასარგებლოა შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:
- კანის დაავადებები (დამწვრობა, ჭრილობები, ეგზემა, ფსორიაზი).
- საჭმლის მონელების დარღვევები (ყაბზობა, გასტრიტი).
- იმუნიტეტის დაქვეითება.
- ვირუსული და ბაქტერიული ინფექციები.
- პირის ღრუს ანთებითი დაავადებები.
- თმის ცვენა.
- სისხლში შაქრის დონის რეგულირება.
- არტერიული წნევის დაქვეითება.
ალოე ხისებრის გამოყენების ჩვენებები
- ჭრილობების შეხორცების დაჩქარება.
- კანის ანთების შემცირება.
- იმუნური სისტემის გაძლიერება.
- საჭმლის მონელების გაუმჯობესება.
- ვირუსული და ბაქტერიული ინფექციების მკურნალობა.
- სისხლში შაქრის დონის რეგულირება.
- არტერიული წნევის დაქვეითება.
ალოე ხისებრის სამკურნალო თვისებები ხალხურ მედიცინაში
ხალხურ მედიცინაში ალოე ხისებრის გამოყენება ფართოდაა გავრცელებული. მას იყენებენ:
- დამწვრობისა და ჭრილობების სამკურნალოდ.
- კანის დაავადებების სამკურნალოდ.
- საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად.
- იმუნიტეტის გასაძლიერებლად.
- გაციებისა და ხველის სამკურნალოდ.
- თავის ტკივილის შესამსუბუქებლად.
როგორ გამოვიყენოთ ალოე ხისებრი
ალოე ხისებრის გამოყენება შესაძლებელია სხვადასხვა ფორმით:
- გელი: ფოთლებიდან გამოწურული გელი გამოიყენება კანზე დასატანებლად.
- წვენი: ფოთლებისგან მიღებული წვენი გამოიყენება შინაგანად მისაღებად.
- ექსტრაქტი: ხელმისაწვდომია კაფსულების, ტაბლეტების და სითხის სახით.
- კრემები და ლოსიონები: ალოე ხისებრის ექსტრაქტი ხშირად გამოიყენება კოსმეტიკურ საშუალებებში.
ინფორმაცია ბოლო მიმდინარე კვლევებზე
ბოლო წლებში ჩატარებული კვლევები ადასტურებენ ალოე ხისებრის სამკურნალო თვისებებს. მაგალითად, კვლევებმა აჩვენა, რომ ალოე ხისებრის გელს შეუძლია დააჩქაროს ჭრილობების შეხორცება, შეამციროს კანის ანთება და გააუმჯობესოს კანის მდგომარეობა ფსორიაზის და ეგზემას დროს. ასევე, ალოე ხისებრის წვენი ხელს უწყობს საჭმლის მონელების გაუმჯობესებას და ყაბზობის შემცირებას.
გაფრთხილებები
- ალოე ხისებრის გამოყენებამდე გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან, განსაკუთრებით თუ ხართ ორსულად, ლაქტაციის პერიოდში ან იღებთ სხვა მედიკამენტებს.
- არ გადააჭარბოთ რეკომენდებულ დოზას.
- შეინახეთ ალოე ხისებრის პროდუქტები ბავშვებისთვის მიუწვდომელ ადგილას.
უკუჩვენებები
- ალერგია ალოე ხისებრზე.
- დიარეა.
- ნაწლავის ანთებითი დაავადებები.
- ჰემოროი.
- თირკმლის დაავადებები.
- ღვიძლის დაავადებები.