ინფორმაცია მწვანე ჩაის შესახებ

მცენარის კლასიფიკაცია.

სამეფო: Plantae (მცენარეები).
მოსახლეობა: Angiosperms (ყვავილოვანი მცენარეები).
კლასი: Eudicots.
წესრიგი: Ericales.
ოჯახი: Theaceae.
გვარი: Camellia.
სახეობა: Camellia sinensis.

მცენარის ბოტანიკური აღწერა

მწვანე ჩაი მიიღება Camellia sinensis-ის მცენარის ფოთლებიდან და კვირტებიდან. ეს მცენარე წარმოადგენს მარადმწვანე ბუჩქს ან ხეს, რომელიც 2-4 მეტრის სიმაღლეს აღწევს. ფოთლები ალტერნატიული, ელიფსური ან ოვალური ფორმისაა, 4-15 სმ სიგრძის და 2-5 სმ სიგანის. ყვავილები პატარაა, თეთრი ან ღია ყვითელი, სურნელოვანი და 2-4 სმ დიამეტრის. ნაყოფი პატარა კაფსულაა.

მცენარის გავრცელება

Camellia sinensis-ის წარმოშობა ჩინეთშია, მაგრამ დღეს მწვანე ჩაი მოჰყავთ ბევრ ქვეყანაში, მათ შორის ინდოეთში, საქართველოში, იაპონიაში, ვიეტნამში, შრი-ლანკაში და კენიის ზოგიერთ რეგიონში. ის იზრდება სუბტროპიკული და ტროპიკული კლიმატის რეგიონებში, ძირითადად მთების ფერდობებზე და დაბლობებზე.

მცენარის ნედლეულის დამზადება

მწვანე ჩაის ნედლეული მზადდება Camellia sinensis-ის ფოთლებისა და კვირტების შეგროვებით. შეგროვებული ფოთლები და კვირტები სწრაფად ფიქსირდება მაღალი ტემპერატურით (ჩვეულებრივ, ორთქლის გამოყენებით ან სწრაფად გამოშრობა), რათა აიცილონ ფერმენტაცია. ამის შემდეგ ფოთლები ახმობენ და ახვევენ, რის შემდეგაც საბოლოოდ აშრობენ.

მცენარის ქიმიური შემადგენლობა

მწვანე ჩაი მდიდარია სხვადასხვა ბიოაქტიური ნაერთებით, მათ შორის:

კატექინები (Epigallocatechin gallate - EGCG, Epicatechin gallate - ECG).
პოლიფენოლები (თეოფენოლები).
კოფეინი.
თეობრომინი.
თეოფილინი.
ვიტამინები (ვიტამინი C, ვიტამინი B2).
მინერალები (კალციუმი, მაგნიუმი, მარგანეცი, კალიუმი).
ამინომჟავები (L-theanine).

მცენარის ფარმაკოლოგიური თვისებები

მწვანე ჩაის ფარმაკოლოგიური თვისებები მრავალფეროვანია:

ანტიოქსიდანტური: მაღალი რაოდენობით ანტიოქსიდანტები ეხმარებიან უჯრედების დაცვას.
ანთების საწინააღმდეგო: პოლიფენოლები და კატექინები ამცირებენ ანთებას.
მეტაბოლიზმის სტიმულატორი: კოფეინი და კატექინები აძლიერებენ მეტაბოლიზმს.
საჭმლის მონელების გაუმჯობესება: ხელს უწყობს საჭმლის მონელებას და ნაღვლის გამომუშავებას.
კარდიოპროტექტორული: ამცირებს ქოლესტერინის დონეს და აუმჯობესებს გულის მუშაობას.
კიბოს საწინააღმდეგო: ზოგიერთი კვლევა აჩვენებს, რომ მწვანე ჩაის რეგულარული მოხმარება ხელს უშლის გარკვეული ტიპის კიბოს განვითარებას.

მცენარის ნაწილები რომლებიც გამოიყენება სამკურნალოდ

ფოთლები.
კვირტები.

მცენარის გამოყენება ხალხურ მედიცინაში

ანტიოქსიდანტური დაცვა: მწვანე ჩაი გამოიყენება თავისუფალი რადიკალების საწინააღმდეგოდ.
გულის ჯანმრთელობა: გამოიყენება გულის დაავადებების პრევენციისთვის და მკურნალობისთვის.
საჭმლის მონელების სტიმულაცია: ხმარობენ საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად.
წონის კონტროლი: მწვანე ჩაი ხელს უწყობს წონის კონტროლს და ცხიმების წვას.
კიბოს პრევენცია: გამოიყენება კიბოს გარკვეული ტიპების რისკის შემცირებისთვის.
ტვინის ფუნქციების გაუმჯობესება: ხელს უწყობს მეხსიერებას და გონებრივ სიმკვეთრეს.

მცენარის უკუჩვენებები

კოფეინის მგრძნობელობა: ზოგიერთი ადამიანი მგრძნობიარეა კოფეინზე, რაც იწვევს უძილობას, შფოთვას და გულისცემის აჩქარებას.
კუჭის გაღიზიანება: დიდი რაოდენობით მწვანე ჩაის მიღებამ შეიძლება გამოიწვიოს კუჭის გაღიზიანება.
ანემია: მწვანე ჩაი დიდი რაოდენობით მიღებამ შეიძლება შეამციროს რკინის შეწოვა.
ორსულობა და ლაქტაცია: ორსულობისა და ლაქტაციის დროს რეკომენდირებულია მწვანე ჩაის რაოდენობის შეზღუდვა კოფეინის შემცველობის გამო.

მწვანე ჩაი მრავალი სასარგებლო თვისებით გამოირჩევა და მისი რეგულარული მოხმარება ეხმარება ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას, თუმცა მნიშვნელოვანია მისი ზომიერი დოზირება და ინდივიდუალური საჭიროებების გათვალისწინება.