ჩაის მწვანე ფოთლები - სრული სამეცნიერო მიმოხილვ

შესავალი

ჩაი (Camellia sinensis) მარადმწვანე ბუჩქია ან პატარა ხე ჩაისებრთა ოჯახიდან. მისი სამშობლოა აღმოსავლეთ აზია, მაგრამ დღესდღეობით კულტივირებულია მთელ მსოფლიოში. ჩაის მწვანე ფოთლებს იყენებენ მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სასმელის - მწვანე ჩაის - დასამზადებლად, რომელიც ცნობილია თავისი გამამხნევებელი და სასარგებლო თვისებებით.

მორფოლოგია

ჩაის მწვანე ფოთლები ელიფსური ან ლანცეტისებრი ფორმისაა, 4-15 სმ სიგრძის, კიდეებზე დაკბილული. ფერი მუქი მწვანეა, ზედაპირი კი გლუვი და პრიალა. ახალგაზრდა ფოთლებს აქვთ მოთეთრო ბუსუსები. ჩაის ფოთლებს აქვთ მსუბუქი, ოდნავ მწკლარტე არომატი და მწარე, მაგრამ სასიამოვნო გემო.

ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)

ჩაის მწვანე ფოთლები შეიცავს:

ალკალოიდებს (კოფეინი, თეობრომინი, თეოფილინი);
ტანინებს (კატეხინები);
ფლავონოიდებს;
ამინომჟავებს (თეანინი);
ვიტამინებს (C, K, B ჯგუფის ვიტამინები);
მინერალებს (კალიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი).

აქტიური ნივთიერებების სია

ძირითადი აქტიური ნივთიერებები:

კოფეინი: ალკალოიდი, რომელსაც აქვს მასტიმულირებელი ეფექტი ცენტრალურ ნერვულ სისტემაზე, აუმჯობესებს გუნება-განწყობას, ამცირებს დაღლილობას და ზრდის ენერგიულობას.
კატეხინები: ტანინების ჯგუფი, რომლებსაც აქვთ ძლიერი ანტიოქსიდანტური მოქმედება. ისინი იცავენ უჯრედებს თავისუფალი რადიკალების დაზიანებისგან, ამცირებენ ანთებით პროცესებს და აძლიერებენ იმუნურ სისტემას.
თეანინი: ამინომჟავა, რომელიც ამცირებს სტრესს და შფოთვას, აუმჯობესებს კონცენტრაციას და ხელს უწყობს რელაქსაციას.

ფარმაკოლოგიური თვისებები

ჩაის მწვანე ფოთლებს გააჩნია შემდეგი ფარმაკოლოგიური თვისებები:

გამამხნევებელი;
შარდმდენი;
ანტიოქსიდანტური;
ანთების საწინააღმდეგო;
ანტიბაქტერიული;
ანტივირუსული;
სიმსივნის საწინააღმდეგო;
ნეიროპროტექტორული.

გამოყენების სარგებელი

ჩაის მწვანე ფოთლების გამოყენება სასარგებლოა შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:

დაღლილობა;
თავის ტკივილი;
ჰიპოტენზია;
გაციება;
ვირუსული ინფექციები;
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები;
ონკოლოგიური დაავადებები;
ნევროლოგიური დაავადებები.

გამოყენების ჩვენებები

ჩაის მწვანე ფოთლები რეკომენდებულია შემდეგი დაავადებების დროს:

ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი;
შაკიკი;
ჰიპოტონია;
გრიპი;
ჰერპესი;
ათეროსკლეროზი;
ჰიპერტენზია;
ონკოლოგიური დაავადებების პროფილაქტიკა;
ალცჰეიმერის დაავადება;
პარკინსონის დაავადება.

გამოყენება ხალხურ მედიცინაში

ხალხურ მედიცინაში ჩაის მწვანე ფოთლებს იყენებენ როგორც გამამხნევებელ, შარდმდენ, ანთების საწინააღმდეგო და ანტიბაქტერიულ საშუალებას. ასევე გამოიყენება საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად, იმუნიტეტის გასაძლიერებლად, ნერვული სისტემის დასამშვიდებლად და ორგანიზმის გასაწმენდად.

როგორ გამოვიყენოთ

ზოგადი რეკომენდაციები:

დოზირება: 1-2 ჩაის კოვზი ფოთოლი 1 ჭიქა წყალზე.
ჩაის მწვანე ფოთლებს ადუღებენ ცხელ წყალში 3-5 წუთის განმავლობაში.
რეკომენდებულია დღეში 2-3 ჭიქა მწვანე ჩაის მიღება.

გვერდითი მოვლენები

ჩაის მწვანე ფოთლების გამოყენებისას შესაძლოა გამოვლინდეს შემდეგი გვერდითი მოვლენები:

უძილობა;
ნერვული აგზნებადობა;
გულის რითმის დარღვევა;
თავის ტკივილი;
გულისრევა.

უკუჩვენებები

ჩაის მწვანე ფოთლების გამოყენება უკუნაჩვენებია შემდეგ შემთხვევებში:

ორსულობა;
ლაქტაცია;
12 წლამდე ასაკის ბავშვები;
მომატებული ნერვული აგზნებადობა;
უძილობა;
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები;
თირკმლის დაავადებები.

გაფრთხილება

ჩაის მწვანე ფოთლების გამოყენებამდე აუცილებელია ექიმთან კონსულტაცია, განსაკუთრებით ქრონიკული დაავადებების, მედიკამენტების მიღების ან განსაკუთრებული მდგომარეობების დროს (მაგ., ორსულობა).