არყის ხის ფოთლები (Betulae folium)

შესავალი

არყის ხე (Betula pendula ან Betula pubescens) ფოთლოვანი ხეა არყისებრთა ოჯახიდან, რომელიც ფართოდ არის გავრცელებული ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში. არყის ხის ფოთლები ტრადიციულად გამოიყენება ხალხურ მედიცინაში, როგორც შარდმდენი, ანთების საწინააღმდეგო და დეტოქსიკაციური საშუალება.

მორფოლოგია

არყის ხის ფოთლები არის მარტივი, მორიგეობით განლაგებული, კვერცხისებრი ან სამკუთხა ფორმის, დაკბილული კიდეებით. ისინი ხასიათდებიან ღია მწვანე ფერით, გლუვი ზედაპირით და სუსტი არომატით.

ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)

• ფლავონოიდები: (2-3%) ჰიპეროზიდი, კვერცეტინი, მირიცეტინი.
• საპონინები: ბეტულინი.
• ტანინები.
• ეთერზეთები.
• ვიტამინი C.
• მინერალები: კალიუმი, მაგნიუმი, რკინა, კალციუმი.

აქტიური ნივთიერებების სია

• ფლავონოიდები: ძლიერი ანტიოქსიდანტები, რომლებსაც აქვთ ანთების საწინააღმდეგო, ანტივირუსული და ანტიბაქტერიული თვისებები.
• საპონინები: აქვთ ამოსახველებელი, შარდმდენი და ანთების საწინააღმდეგო თვისებები.

ფარმაკოლოგიური თვისებები

• შარდმდენი.
• ანთების საწინააღმდეგო.
• ანტიმიკრობული.
• ანტიოქსიდანტური.
• ნაღვლმდენი.
• ამოსახველებელი.
• ტკივილგამაყუჩებელი.
• ჭრილობების შემახორცებელი.

გამოყენების სარგებელი

არყის ხის ფოთლების გამოყენება სასარგებლოა შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:

• საშარდე გზების ინფექციები.
• რესპირატორული დაავადებები.
• კანის დაავადებები.
• რევმატიზმი.
• თმის ცვენა.
• ჭრილობები.
• შეშუპება.
• ნაღვლის ბუშტის დაავადებები.

გამოყენების ჩვენებები

• შარდის ბუშტისა და თირკმლების ანთება.
• ბრონქიტი, ხველა.
• კანის ანთებითი დაავადებები (ეგზემა, ფსორიაზი).
• სახსრების ტკივილი.
• თმის ცვენა.
• ჭრილობები და დამწვრობა.
• შეშუპება.
• ნაღვლის ბუშტის ანთება.

გამოყენება ხალხურ მედიცინაში

ხალხურ მედიცინაში არყის ხის ფოთლებს იყენებენ:

• შარდმდენ საშუალებად.
• ნაღვლმდენ საშუალებად.
• ანთების საწინააღმდეგო საშუალებად.
• ამოსახველებელ საშუალებად.
• ტკივილგამაყუჩებელ საშუალებად.
• ჭრილობების შესახორცებლად.
• თმის ცვენის შესაჩერებლად.

როგორ გამოვიყენოთ

ნაყენი:

1 სუფრის კოვზ დაქუცმაცებულ არყის ხის ფოთლებს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი. გააჩერეთ 2 საათი. გადაწურეთ და მიიღეთ 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში, ჭამის შემდეგ.

ჩაი:

1 ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ არყის ხის ფოთლებს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი. გააჩერეთ 5-7 წუთი. გადაწურეთ და მიირთვით თბილი.

სხვა გამოყენების მეთოდები:

არყის ხის ფოთლების ნახარში შეგიძლიათ დაამატოთ აბაზანაში კანის დაავადებების სამკურნალოდ. ასევე, არყის ხის ფოთლების ფხვნილის გამოყენება შესაძლებელია კომპრესების სახით ჭრილობების შესახორცებლად.

დოზირება

მოზრდილებისთვის: ნაყენის ან ჩაის სახით, 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში. ბავშვებისთვის: დოზირება უნდა შეთანხმდეს ექიმთან.

გვერდითი მოვლენები

არყის ხის ფოთლების გამოყენებისას შესაძლებელია ალერგიული რეაქციები ზოგიერთ ადამიანში.

უკუჩვენებები

არყის ხის ფოთლები არ არის რეკომენდებული შემდეგ შემთხვევებში:

• ორსულობა და ლაქტაცია.
• ალერგია არყის ხის ფოთლებზე.
• თირკმლის უკმარისობა.
• გულის უკმარისობა.

გაფრთხილება

არყის ხის ფოთლების გამოყენებამდე გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან, განსაკუთრებით თუ ხართ ორსულად, ლაქტაციის პერიოდში ან იღებთ სხვა მედიკამენტებს. არ გადააჭარბოთ რეკომენდებულ დოზას.