დაავადება ფსორიაზი და მისი მკურნალობა
ფსორიაზი არის ქრონიკული აუტოიმუნური მდგომარეობა, რომელიც ხასიათდება კანის უჯრედების სწრაფი დაგროვებით. ეს დაგროვება იწვევს კანის ზედაპირზე სკალირებას, რასაც თან ახლავს ქერცლების ირგვლივ ანთება და სიწითლე. გავრცელებული სიმპტომებია კანის მშრალი, წითელი ლაქები დაფარული ვერცხლისფერი ქერცლებით, ქავილი და ზოგჯერ ტკივილი. ფსორიაზი ცნობილია თავისი არაპროგნოზირებადობით და შეიძლება განსხვავდებოდეს ინტენსივობით მცირე, ლოკალიზებული ლაქებიდან სხეულის სრულ დაფარვამდე.
ფსორიაზის სახეები
ფსორიაზის რამდენიმე ტიპი არსებობს, თითოეულს აქვს უნიკალური მახასიათებლები:
- დაფის ფსორიაზი: ყველაზე გავრცელებული ფორმა, რომელიც ხასიათდება ანთებითი, წითელი დაზიანებით, დაფარული ვერცხლისფერი თეთრი დაგროვებითა და კანის მკვდარი უჯრედებით.
- გუტატური ფსორიაზი: ვლინდება პატარა, წერტილოვანი დაზიანებების სახით, ხშირად იწყება ბავშვობაში ან მოზარდობაში.
- ინვერსიული ფსორიაზი: ვლინდება ძალიან წითელი დაზიანებების სახით სხეულის ნაკეცებში, როგორიცაა მუხლის უკან, მკლავის ქვეშ ან საზარდულის არეში.
- პუსტულური ფსორიაზი: ახასიათებს თეთრი წვრილბუშტუკოვანი გამონაყარი., რომლებიც გარშემორტყმულია წითელი კანით.
- ერითროდერმული ფსორიაზი: ფსორიაზის ყველაზე ნაკლებად გავრცელებული ტიპი, რომელიც ხასიათდება ძლიერი სიწითლით და მოიცავს სხეულის უმეტეს ნაწილს.
ფსორიაზის გამომწვევი მიზეზები
ფსორიაზის გამომწვევი ზუსტი მიზეზი ბოლომდე არ არის დადგენილი, მაგრამ ცნობილია, რომ ეს არის იმუნური სისტემის პრობლემა T უჯრედებთან და სხვა სისხლის თეთრ უჯრედებთან, ნეიტროფილებთან, ორგანიზმში. ფაქტორები, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიოს ფსორიაზი:
- გენეტიკური მიდრეკილება.
- სტრესი.
- კანის დაზიანებები (ჭრილობები, ნაკაწრები ან ოპერაცია).
- ინფექციები.
- გარკვეული მედიკამენტები (ლითიუმი, მალარიის საწინააღმდეგო საშუალებები, მაღალი წნევის წამლები).
მცენარეული საშუალებები ფსორიაზის სამკურნალოდ
ფსორიაზის სიმპტომების შესამსუბუქებლად გამოყენებულია რამდენიმე მცენარეული საშუალება, მათ შორის:
- ალოე ვერა: ამცირებს სიწითლესა და აქერცლილ სითეთრეს.
- კურკუმა: ცნობილია თავისი ანთების საწინააღმდეგო და ანტიოქსიდანტური თვისებებით.
- ორეგონის ყურძენი: ორეგონის ყურძნის შემცველი კრემები ამცირებს ფსორიაზის სიმპტომები.
- ჩაის ხის ზეთი: მიუხედავად იმისა, რომ საყოველთაოდ არ არის რეკომენდებული კანის პოტენციური გაღიზიანების გამო, ზოგიერთი მიიჩნევს, რომ ის სასარგებლოა სკალპის ფსორიაზის დროს.
ფსორიაზის სამკურნალო ბუნებრივი საშუალებები
- აბაზანის ხსნარები: შვრიის ან ეფსომის მარილის აბაზანები ამშვიდებსს ქავილს და არბილებს გაუხეშებულ ნადებს.
- დამატენიანებელი საშუალებები: კანის ტენიანობის შენარჩუნება ამცირებს სიმშრალეს, ქავილს, სიწითლესა და აქერცვლის რისკს.
- მზის შუქი: მზის ზომიერმა ზემოქმედებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ფსორიაზი, მაგრამ საჭიროებს სიფრთხილეს კანის დაზიანების თავიდან ასაცილებლად.
ფსორიაზის პროფილაქტიკური ზომები
მიუხედავად იმისა, რომ ფსორიაზის სრულად პრევენცია შეუძლებელია, გარკვეული პრაქტიკა დაგეხმარებათ სიმპტომების მართვასა და გამწვავების შემცირებაში:
- სტრესის მართვა: ტექნიკა, როგორიცაა მედიტაცია, იოგა ან ღრმა სუნთქვა, შეამსუბუქებს სტრესს.
- გამომწვევი ფაქტორების თავიდან აცილება: ინდივიდუალური გამომწვევი მიზეზების იდენტიფიცირება, როგორიცაა გარკვეული საკვები, ალკოჰოლი ან მოწევა, დაგეხმარებათ თავიდან აიცილოთ გართულებები.
- ჯანსაღი ცხოვრების წესი: დაბალანსებული კვების დაცვამ და რეგულარულმა ვარჯიშმა შეიძლება გააუმჯობესოს საერთო ჯანმრთელობა და პოტენციურად შეამციროს სიმპტომების სიმძიმე.
- კანის მოვლის რეგულარული რუტინა: ყოველდღიური კანის მოვლის საშუალებებს შეუძლია დაიცვას და დაამშვიდოს მგრძნობიარე კანი.
დასკვნა
ფსორიაზი რთული მდგომარეობაა, მაგრამ მისი ტიპების, გამომწვევი მიზეზებისა და დროული მკურნალობის დაწყება შესაძლებლობას მოგცემთ ეფექტურად მართოთ სიმპტომები. სამკურნალო საშუალებების შერწყმა მცენარეულ და ბუნებრივ საშუალებებთან, ცხოვრების წესის ცვლილება და ჰოლისტიკური მიდგომების გამოყენება დაგეხმარებათ ფსორიაზთან გამკლავებაში. ახალი საშუალებების გამოყენებამდე ყოველთვის გაიარეთ კონსულტაცია ჯანდაცვის პროფესიონალ ექიმებთან.