ბაყაყურას თესლი
ბაყაყურას თესლი (Silybum marianum) არის მაღალი, ბალახოვანი მცენარე, რომელიც მიეკუთვნება Asteraceae-ს ოჯახს. ის იზრდება 30-დან 200 სმ-მდე სიმაღლეზე და გამოირჩევა თავისი დიდი, მკვრივი ფოთლებით, რომლებიც თეთრი ზოლებითაა დაფარული. ამ მცენარის ყვავილები იისფერია და დიამეტრით 4-დან 12 სმ-მდე აღწევს. Milk Thistle-ის თესლები პატარა, მუქი ყავისფერია და თეთრი თასმითაა დაფარული. ეს მცენარე ხშირია ხმელთაშუაზღვისპირეთის რეგიონებში, თუმცა მისი კულტივირება მთელ მსოფლიოში ხდება.
ქიმიური შემადგენლობა 100 გრამში:
თესლი გამოირჩეა მისი უნიკალური ქიმიური შემადგენლობით. 100 გრამი თესლი შეიცავს:
- სილიმარინი: 2-3 გრამი.
- ცილა: 16-18 გრამი.
- ბოჭკო: 28-30 გრამი.
- ცხიმები: 22-24 გრამი.
- ნახშირწყლები: 10-12 გრამი.
- ფლავონოიდები: 2-3 გრამი.
- ვიტამინები: ვიტამინი E, ვიტამინი K.
- მინერალები: კალციუმი, მაგნიუმი, კალიუმი, რკინა, ფოსფორი.
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ბაყაყურას თესლის მთავარი აქტიური კომპონენტი არის სილიმარინი, რომელიც შედგება სილიბინის, სილიქრისტინისა და სილიდიანინისგან. სილიმარინი ცნობილია თავისი ჰეპატოპროტექტორული (ღვიძლის დამცავი) თვისებებით. ეს ნივთიერება იცავს ღვიძლის უჯრედებს ტოქსიკური ზემოქმედებისგან და ხელს უწყობს მათ რეგენერაციას. სილიმარინი ასევე მოქმედებს როგორც ძლიერი ანტიოქსიდანტი, ამცირებს ანთებას და იცავს უჯრედებს თავისუფალი რადიკალებისგან. კვლევები აჩვენებს, რომ სილიმარინი ხელს უწყობს ღვიძლის ფიბროზის შემცირებას და აუმჯობესებს ლიპიდების მეტაბოლიზმს, რაც თავის მხრივ ამცირებს ქოლესტერინის დონეს.
გამოყენება ხალხურ მედიცინაში
ბაყაყურას თესლის გამოყენება საუკუნეების განმავლობაში პოპულარული იყო ხალხურ მედიცინაში, განსაკუთრებით ღვიძლის დაავადებების სამკურნალოდ. ის გამოიყენება ღვიძლის ციროზის, ჰეპატიტის და ღვიძლის ცხიმოვანი დაავადებების სამკურნალოდ. ხალხურ მედიცინაში თესლი ასევე გამოიყენება საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად, კუჭის ტკივილის შესამსუბუქებლად და შარდის გამომყოფი სისტემის პრობლემების სამკურნალოდ. ზოგიერთ შემთხვევაში, ეს თესლი გამოიყენება, როგორც ნატურალური ტონიკი ორგანიზმის გაძლიერებისთვის და იმუნური სისტემის გასაუმჯობესებლად.
გამოყენების ფორმები
თესლი გამოიყენება სხვადასხვა ფორმით:
- თესლის ფხვნილი: ხშირად გამოიყენება როგორც დანამატი საჭმელში ან წყალში გახსნილი.
- თესლის ნაყენი: მიიღება თესლების წყალში ან სპირტში დაყენებით.
- თესლის ექსტრაქტი: კონცენტრირებული სითხე, რომელიც მიიღება სპეციალური დამუშავებით და ხშირად გამოიყენება კაფსულების ან ტაბლეტების ფორმით.
- კაფსულები და ტაბლეტები: ფხვნილის ან ექსტრაქტის ფორმით. ჩაი: თესლების ნაყენი, რომელიც სვამენ დღის განმავლობაში.
დღიური დოზირება
ბაყაყურას თესლის სტანდარტული დღიური დოზა მოზრდილებისთვის შეადგენს 200-400 მგ სილიმარინს. ეს დოზა შეიძლება იყოს როგორც თესლის ფხვნილის, ისე ექსტრაქტის სახით. საჭიროების შემთხვევაში, დოზა შეიძლება გაიზარდოს, მაგრამ რეკომენდებულია კონსულტაცია ექიმთან, რათა დადგინდეს ინდივიდუალური საჭიროებები და უსაფრთხოება.
უკუჩვენებები
მისი გამოყენება, როგორც წესი, უსაფრთხოა, თუმცა შესაძლებელია ალერგიული რეაქციები. განსაკუთრებით ყურადღებით უნდა იყვნენ ის ადამიანები, რომლებიც ალერგიულნი არიან Asteraceae-ს ოჯახის მცენარეებზე. ასევე, საჭიროა სიფრთხილე ორსულებსა და მეძუძურ დედებში გამოყენებისას. რეკომენდებულია ექიმთან კონსულტაცია, თუ გაქვთ ჯანმრთელობის პრობლემები ან იღებთ მედიკამენტებს, რადგან ის შეიძლება ურთიერთქმედებდეს გარკვეულ მედიკამენტებთან და შეცვალოს მათი ეფექტურობა.
ბაყაყურას თესლის გამოყენება ფართოდ არის მიღებული როგორც ხალხურ, ისე თანამედროვე მედიცინაში, რაც უზრუნველყოფს მის მრავალმხრივ და უსაფრთხო გამოყენებას ჯანმრთელობის გაუმჯობესებისთვის.