ჭინჭრის ზეთი
ჭინჭარი (Urtica dioica) მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა ჭინჭრისებრთა ოჯახიდან. ის გავრცელებულია მთელ მსოფლიოში, ძირითადად ზომიერი კლიმატის რეგიონებში. ჭინჭარს აქვს დაკბილული ფოთლები, რომლებიც დაფარულია წვრილი ბუსუსებით, რომლებიც შეხებისას იწვევენ ჩხვლეტის შეგრძნებას. მცენარე ცნობილია თავისი სამკურნალო თვისებებით და ფართოდ გამოიყენება ტრადიციულ მედიცინაში.
ქიმიური შემადგენლობა
ჭინჭრის ფოთლები და ფესვები მდიდარია სხვადასხვა სასარგებლო ნივთიერებით, მათ შორის:
- ვიტამინები: C ვიტამინი, K ვიტამინი, B ჯგუფის ვიტამინები.
- მინერალები: რკინა, კალციუმი, კალიუმი, მაგნიუმი, ფოსფორი, სილიციუმი.
- ამინომჟავები: ჰისტიდინი, ლიზინი, მეთიონინი, ცისტეინი.
- ფლავონოიდები: კვერცეტინი, კემპფეროლი, რუტინი.
- კაროტინოიდები: ბეტა-კაროტინი, ლუტეინი.
- ორგანული მჟავები: ჭიანჭველმჟავა, ძმარმჟავა, ლიმონმჟავა.
- ქლოროფილი: მცენარეული პიგმენტი, რომელიც მონაწილეობს ფოტოსინთეზში.
- სტეროლები: ბეტა-სიტოსტეროლი, სტიგმასტეროლი, კამპესტეროლი.
- ლიგნანები: სეკოიზოლარიცირეზინოლი, მატაირეზინოლი.
- პოლისაქარიდები.
- ლექტინები.
სელის თესლის ზეთი მდიდარია:
- ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავებით: ალფა-ლინოლენის მჟავა (ALA), რომელიც აუცილებელია გულ-სისხლძარღვთა სისტემის, ტვინისა და იმუნური სისტემის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის.
- ლიგნანებით: ფიტოესტროგენები, რომლებსაც აქვთ ანტიოქსიდანტური და ანტიკანცეროგენული თვისებები.
- ვიტამინებით: E ვიტამინი (ანტიოქსიდანტი), K ვიტამინი (მნიშვნელოვანია სისხლის შედედებისთვის).
- მინერალებით: მაგნიუმი, კალციუმი, ფოსფორი.
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ჭინჭრის ზეთოვან ექსტრაქტს აქვს:
- ანთების საწინააღმდეგო
- ანტიმიკრობული
- ანტიოქსიდანტური
- ტკივილგამაყუჩებელი
- შარდმდენი
- ნაღველმდენი
- იმუნომოდულატორული
სელის თესლის ზეთს აქვს:
- ანტიოქსიდანტური
- ანთების საწინააღმდეგო
- კანის დამატენიანებელი
- გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დამცავი
- ჰორმონალური ბალანსის მარეგულირებელი თვისებები
გამოყენების სარგებელი
ჭინჭრის ექსტრაქტი:
- აუმჯობესებს საჭმლის მონელებას.
- ხელს უწყობს ღვიძლისა და ნაღვლის ბუშტის ფუნქციის ნორმალიზებას.
- ამცირებს ანთებას.
- ებრძვის ნაწლავურ პარაზიტებს.
- აქვს დამამშვიდებელი მოქმედება ნერვულ სისტემაზე.
- აძლიერებს იმუნურ სისტემას.
- ხელს უწყობს ჭრილობების შეხორცებას.
- ამცირებს თმის ცვენას.
- აუმჯობესებს კანის მდგომარეობას.
სელის თესლის ზეთი:
- აუმჯობესებს კანის ჯანმრთელობას.
- აძლიერებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემას.
- არეგულირებს ჰორმონალურ ბალანსს.
- აქვს ანტიოქსიდანტური მოქმედება.
ერთობლივი გამოყენების დადებითი შედეგები:
- გაძლიერებული ანთების საწინააღმდეგო მოქმედება.
- კანის უკეთესი რეგენერაცია.
- საჭმლის მონელების ეფექტური რეგულირება.
- ღვიძლის ფუნქციის ოპტიმიზაცია.
- ორგანიზმის ზოგადი გაჯანსაღება.
გამოყენების ჩვენებები
ჭინჭრის ზეთოვანი ექსტრაქტი რეკომენდებულია შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:
- საჭმლის მონელების დარღვევები (დისპეფსია, მეტეორიზმი, ყაბზობა).
- ღვიძლისა და ნაღვლის ბუშტის დაავადებები (ჰეპატიტი, ქოლეცისტიტი).
- ნაწლავური პარაზიტები.
- კანის დაავადებები (ეგზემა, ფსორიაზი).
- რევმატიზმი.
- თმის ცვენა.
- ანემია.
- სისხლდენა.
- ანთებითი პროცესები.
მოქმედების მექანიზმი
ჭინჭრის ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებები ხელს უწყობენ საჭმლის მომნელებელი სისტემის სტიმულირებას, ნაღვლის გამოყოფას, ანთების შემცირებას და მიკრობების ზრდის ინჰიბირებას. სელის თესლის ზეთი ავსებს ორგანიზმს ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავებით, რაც დადებითად მოქმედებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემაზე, ტვინის ფუნქციაზე და ამცირებს ანთებას. ორივე ზეთის კომბინირებული მოქმედება უზრუნველყოფს ორგანიზმის ზოგად გაჯანსაღებას.
დოზირება და გამოყენების წესი
ჭინჭრის ზეთოვანი ექსტრაქტის დოზირება და გამოყენების წესი დამოკიდებულია ჯანმრთელობის პრობლემაზე და ინდივიდუალურ მახასიათებლებზე. რეკომენდებულია ექიმთან კონსულტაცია დოზირებისა და გამოყენების ხანგრძლივობის შესახებ.
გვერდითი მოვლენები
ჭინჭრის ზეთოვანი ექსტრაქტის გამოყენებისას შესაძლებელია შემდეგი გვერდითი მოვლენები:
- ალერგიული რეაქციები (კანზე გამონაყარი, ქავილი).
- კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დარღვევები (გულისრევა, ღებინება, დიარეა).
უკუჩვენებები
ჭინჭრის ზეთოვანი ექსტრაქტი არ არის რეკომენდებული შემდეგ შემთხვევებში:
- ორსულობა და ლაქტაცია.
- ალერგია ჭინჭარზე ან სელის თესლის ზეთზე.
- თირკმლის დაავადებები.
- გულის უკმარისობა.
- სისხლის შედედების დარღვევები.
შენახვის პირობები
ინახება მშრალ, გრილ და ბნელ ადგილას, ბავშვებისთვის მიუწვდომელ ადგილას.
გაფრთხილება
გამოყენებამდე რეკომენდებულია ექიმთან კონსულტაცია.