ოხრახუშის თესლი - სრული სამეცნიერო მიმოხილვა

შესავალი

ოხრახუში (Petroselinum crispum) ორწლიანი ბალახოვანი მცენარეა ქოლგოსანთა ოჯახიდან. ფართოდ გამოიყენება კულინარიაში, როგორც სანელებელი, ასევე სამკურნალო მიზნებისთვის. მისი სამშობლოა ხმელთაშუა ზღვის რეგიონი, თუმცა დღესდღეობით მთელ მსოფლიოშია გავრცელებული. ოხრახუშის თესლი განსაკუთრებით ფასობს თავისი არომატული და სამკურნალო თვისებებით.

მორფოლოგია

ოხრახუშის თესლი მცირე ზომისაა (დაახლოებით 2 მმ სიგრძის), ოვალური ფორმის, მონაცრისფრო-მოყავისფრო შეფერილობის. თესლის ზედაპირი გლუვია ან ოდნავ ღარიანი. მას აქვს მკვეთრი, არომატული სუნი და მწარე, ოდნავ ცხარე გემო.

ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)

ოხრახუშის თესლი შეიცავს:

• ეთერზეთებს (აპიოლი, მირისტიცინი);
• ფლავონოიდებს (აპიგენინი, ლუტეოლინი);
• ფუროკუმარინებს;
• ცხიმოვან მჟავებს (პეტროსელინის მჟავა);
• ვიტამინებს (C, K);
• მინერალებს (რკინა, მაგნიუმი, კალიუმი).

აქტიური ნივთიერებების სია

ძირითადი აქტიური ნივთიერებები:

• აპიოლი: ეთერზეთი, რომელსაც აქვს შარდმდენი, სპაზმოლიზური და ანთების საწინააღმდეგო მოქმედება.
• მირისტიცინი: ეთერზეთი, რომელსაც აქვს ანტიოქსიდანტური, ანტიბაქტერიული და სოკოს საწინააღმდეგო მოქმედება.

ფარმაკოლოგიური თვისებები

ოხრახუშის თესლს გააჩნია შემდეგი ფარმაკოლოგიური თვისებები:

• შარდმდენი;
• სპაზმოლიზური;
• ანთების საწინააღმდეგო;
• ანტიოქსიდანტური;
• ანტიბაქტერიული;
• სოკოს საწინააღმდეგო;
• ემენაგოგი (ხელს უწყობს მენსტრუაციას).

გამოყენების სარგებელი

ოხრახუშის თესლის გამოყენება სასარგებლოა შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:

• საშარდე გზების ინფექციები;
• შეშუპება;
• მაღალი არტერიული წნევა;
• რევმატიზმი;
• ართრიტი;
• კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დარღვევები (მეტეორიზმი, შებერილობა);
• მენსტრუალური ციკლის დარღვევები.

გამოყენების ჩვენებები

ოხრახუშის თესლი რეკომენდებულია შემდეგი დაავადებების დროს:

• ცისტიტი;
• ურეთრიტი;
• პიელონეფრიტი;
• ნეფროლითიაზი (თირკმლის კენჭები);
• შეშუპებითი სინდრომი;
• ჰიპერტენზია;
• რევმატოიდული ართრიტი;
• ოსტეოართრიტი;
• გასტრიტი;
• მეტეორიზმი;
• დისმენორეა (მტკივნეული მენსტრუაცია).

გამოყენება ხალხურ მედიცინაში

ხალხურ მედიცინაში ოხრახუშის თესლს იყენებენ ნაყენის, ჩაის და ნახარშის სახით. ნაყენს იყენებენ საშარდე გზების ინფექციების, შეშუპების და მაღალი არტერიული წნევის დროს. ჩაის იყენებენ რევმატიზმის, ართრიტის და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დარღვევების დროს. ნახარშს იყენებენ მენსტრუალური ციკლის დარღვევების დროს. ასევე, ოხრახუშის თესლის ნახარშს იყენებენ მადის მოსამატებლად და საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად.

როგორ გამოვიყენოთ

ზოგადი რეკომენდაციები:

• დოზირება: ექიმის დანიშნულების მიხედვით.
• ოხრახუშის თესლი ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ფორმით: მთელი თესლი, დაფქული თესლი, ნაყენი, ჩაი, ნახარში, ეთერზეთი, კაფსულები.

ნაყენის მომზადება:

• 1 ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ თესლს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი.
• გააჩერეთ 30 წუთი.
• გადაწურეთ და მიიღეთ 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში ჭამის წინ.

ჩაის მომზადება:

• 1 ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ თესლს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი.
• გააჩერეთ 10 წუთი.
• გადაწურეთ და მიირთვით 1 ჭიქა 2-ჯერ დღეში.

ნახარშის მომზადება:

• 1 სუფრის კოვზ თესლს დაასხით 1 ჭიქა ცივი წყალი.
• ადუღეთ ნელ ცეცხლზე 10 წუთი.
• გააჩერეთ 30 წუთი.
• გადაწურეთ და მიიღეთ 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში ჭამის წინ.

ეთერზეთის გამოყენება:

• გამოიყენეთ არომათერაპიისთვის ან მასაჟისთვის (გაზავებული სახით).

კაფსულების გამოყენება:

• მიიღეთ ექიმის დანიშნულების მიხედვით.

გვერდითი მოვლენები

ოხრახუშის თესლის გამოყენებისას შესაძლოა გამოვლინდეს შემდეგი გვერდითი მოვლენები:

• ალერგიული რეაქციები;
• ფოტოსენსიბილიზაცია (კანის მომატებული მგრძნობელობა მზის სხივების მიმართ);
• კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გაღიზიანება.

უკუჩვენებები

ოხრახუშის თესლის გამოყენება უკუნაჩვენებია შემდეგ შემთხვევებში:

• ორსულობა;
• ლაქტაცია;
• თირკმლის ანთებითი დაავადებები;
• მომატებული მგრძნობელობა მცენარის მიმართ.

გაფრთხილება

ოხრახუშის თესლის გამოყენებამდე აუცილებელია ექიმთან კონსულტაცია, განსაკუთრებით ქრონიკული დაავადებების, მედიკამენტების მიღების ან განსაკუთრებული მდგომარეობების დროს (მაგ., ორსულობა).