პიტნის აღწერა

სამეფო: მცენარეები.
განყოფილება: ფარულთესლოვნები.
კლასი: ორლებნიანნი.
ოჯახი: ტუჩოსანნი.
გვარი: პიტნა.

პიტნა არის მრავალწლოვანი ტუჩოსანთა ოჯახის ბალახოვანი მცენარე. იზრდება 10-120 სმ სიმაღლის. აქვს ხორციანი, ბოჭკოვანი ფესვები. მისი რბილი, მუქი მწვანე ფოთლები იზრდება 4-9 სმ სიგრძის და 1,5-4 სმ სიგანის. ყლორტების წვეროზე თავთავისებრ ყვავილედში თავმოყრილია მოვარდისფრო - იისფერი ყვავილები 6-8 მმ სიგრძისა და 5 მმ სიგანის. ყვავილობს შუა და გვიან ზაფხულში. მოჰყავთ აზიაში, ევროპასა და ჩრდილოეთ ამერიკაში.

პიტნის ძირითადი კომპონენტი ეთერზეთი მენთოლია, რომელსაც სასიამოვნო სუნი და გამაგრილებელი ეფექტი აქვს. მცენარის ფოთლებში მენთოლი 2,2 - 2,75%-ია, ხოლო ყვავილებში – დაახლოებით 5%. პიტნის ფოთოლი აგრეთვე მდიდარია კაროტინით (40 მგ-მდე), ფლავონოიდებით, ბეტაინით და სხვა სასარგებლო ნივთიერებებით. სწორედ მენთოლის დამსახურებაა პიტნის ტკივილგამაყუჩებელი, სპაზმის მომხსნელი, ანტისეპტიკური, სისხლძარღვთა გამაფართოებელი, ნაღველმდენი ეფექტი. სამკურნალოდ ფართოდ გამოიყენება პიტნის ნაყენი (ჩაი), ნახარში და ზეთი არომათერაპიისთვის. პიტნისგან მზადდება სხვადასხვა დაავადების სამკურნალო და საპროფილაქტიკო საშუალებები.

პიტნის ზეთი, ნატურალური ეთერზეთი. პიტნისათვის დამახასიათებელი სუნის მქონე უფერული სითხეა. ის კარგად იხსნება სპირტში. შეიცავს ორგანიზმისთვის სასარგელო დაახლოებით 100 კომპონენტს. იყენებენ პარფიუმერიასა და კოსმეტიკაში, საკონდიტრო წარმოებაში, კანფეტების, ნამცხვრების, კბილის ფხვნილების, ელექსირებისა და ა. შ. დასამზადებლად.

პიტნის ზეთის ქიმიური შემადგენლობა

მოლეკულური ფორმულა: C ₆₂ H _108O7
მოლური მასა: 965.51672 გრ/მოლი
სიმკვრივე: 900-910 კგ/მ³

პიტნის ზეთი შეიცავს ორგანიზმისთვის სასარგებლო ნივთიერებებს, როგორიცაა: მენთოლი (7–48%), მენთონი (20–46%), მენთილაცეტატი(3–10%), ცინეოლი(3–6%), ლიმონენი, ბეტა-პინენი, ბეტა-კარიოფილენი, მენთოფურანი, ისომეთონი, პულეგოლი, ნეომენთოლი.

პიტნის ზეთის ფარმაკოლოგიური თვისებები

ჩვენებები:

1. არის ძლიერი ტკივილგამაყუჩებელი, სპაზმის მომხსნელი;
2. გამოიყენება საანესთეზიოდ;
3. აქვს ანტისეპტიკური, ანთების საწინააღმდეგო თვისებები;
4. გამოიყება ამოსახველებელ საშუალებად;
5. ასტიმულირებს პერისტალტიკას;
6. გამოიყენება პნევმონიის, ტუბერკულოზის და ქოლერის სამკურნალოდ;
7. გამოიყენება სოკოვანი ინფექციების (მაგ: კანდიდოზის) სამკურნალოდ;
8. აუმჯობესებს მეხსიერებას;
9. ასტიმულირებს გონების ფუნქციონირებას;
10. გამოიყენება თავის ტკივილის სამკურნალოდ;
11. წმენდს ყველანაირ სტაგნაციას (მაგ: სისხლში, ლიმფაში, კუჭში, ნაღვლის ბუშტში);
12. ადუნებს ნაწლავის გლუვ კუნთებს, აუმჯობესებს მონელებას;
13. გამოიყენება კანის დაავადებების სამკურნალოდ (მაგ: ეგზემა, აკნე, მწერის ნაკბენი, გამონაყარი, ალერგია, ქავილი და ა.შ);
14. ინარჩუნებს კანის pH ბალანსს;
15. ანეიტრალებს თავისუფალ რადიკალებს და აახალგაზრდავებს კანს;
16. ამცირებს ღრძილებიდან სისხლდენას;
17. იწვევს გულის გვირგვინოვანი არტერიების – კორონარული სისხლძარღვების – რეფლექსურ გაფართოებას;
18. ასტიმულირებს გულის მუშაობას;
19. გამოიყენება ბრონქიტისა, ასთმის და ზედა სასუნთქი გზების ანთებითი დაავადებების სამკურნალოდ;
20. აქვს ნაღველმდენი და სიცხის დამწევი მოქმედება;
21. ასტიმულირებს თმის ზრდას;
22. აძლიერებს მადას;
23. გამოიყენება გადაღლილობის, სტრესის, ემოციური დისბალანსის სამკურნალოდ;
24. გამოიყენება გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომის სამკურნალოდ;
25. გამოიყენება ფრჩხილის სოკოვანი ინფექციის სამკურნალოდ;
26. აუმჯობესებს იმუნიტეტს;
27. გამოიყენება კანის ინფექციური დაავადების - ჰერპესის სამკურნალოდ;
28. გამოიყენება საშარდე გზების ინფექციის სამკურნალოდ;
29. აფართოებს სისხლღარღვთა კედლებს. ასტიმულირებს სისხლის მიმოქცევას.
30. გამოიყენება პროსტატის კიბოს სამკურნალოდ;
31. გამოიყენება როგორც ანტიდეპრესანტი;
32. გამოიყენება როგორც ანტიკანცეროგენი;
33. გამოიყენება კუნთების, სახსრების ტკივილის სამკურნალოდ;
34. არის ნატურალური ენერგიის წყარო;
35. გამოიყენება კანის დამწვრობის სამკურნალოდ;
36. გამოიყენება ჰორმონალური დისბალანსის სამკურნალოდ;
37. აღადგენს რადიიაციის მიერ დაზიანებულ დნმ-ს და უჯრედებს;

პიტნის ზეთის მიღების წესი

ზრდასრული ადამიანებისთვის: 1 კაფსულა 1 - ჯერ დღეში ჭამის დროს.

უკუჩვენება

გამოყენებამდე – აუცილებლად გაიარეთ კოსულტაცია ექიმთან. განსაკუთრებით ფრთხილად იყავით თუ იღებთ რაიმე სამკურნალო პრეპარატებს, ან გაქვთ ქრონიკული დაავადება.

ლაქტაციის ან ფეხმძიმობის შემთხვევაში გაიარეთ კონსულტაცია მკურნალ ექიმთან.

თუ გამოვლინა რომელიმე გვერდითი მოვლენა შეწყვიტეთ მისი მიღება და გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.