ბაბუაწვერას ფესვი (Taraxaci radix)
ბაბუაწვერას (Taraxacum officinale) ფესვი არის მთავარი ფესვი, რომელიც ვერტიკალურად იზრდება ნიადაგში. ის არის მუქი ყავისფერი ან შავი ფერის, ცილინდრული ფორმის და შეიძლება მიაღწიოს 30 სმ სიგრძეს. ფესვის შიდა ნაწილი არის თეთრი ან ღია ყვითელი ფერის და შეიცავს რძისებრ წვენს.
ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)
ბაბუაწვერას ფესვი მდიდარია სხვადასხვა ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებით, მათ შორის:
- ინულინი: 25-40%.
- ტრიტერპენები: ტარაქსასტეროლი, ბეტა-ამირინი.
- ფიტოსტეროლები: ბეტა-სიტოსტეროლი, სტიგმასტეროლი.
- კალიუმი: 4%.
- ვიტამინები: A, B, C, D.
- მინერალები: რკინა, კალციუმი, მაგნიუმი, ფოსფორი, თუთია.
- ტანინები: 1.7%.
- ფისები: 3%.
- ორგანული მჟავები: ლიმონმჟავა, ვაშლის მჟავა.
აქტიური ნივთიერებების სია
- ინულინი: ხსნადი ბოჭკო, რომელიც ხელს უწყობს საჭმლის მონელებას, ნაწლავის მიკროფლორის ჯანმრთელობას და სისხლში შაქრის დონის რეგულირებას.
- ტრიტერპენები: ნაერთები, რომლებსაც აქვთ ანთების საწინააღმდეგო, ანტიოქსიდანტური და ანტიკანცეროგენული თვისებები. ისინი ასევე ხელს უწყობენ ღვიძლის ფუნქციის გაუმჯობესებას.
- ფიტოსტეროლები: ნივთიერებები, რომლებიც ხელს უწყობენ ქოლესტერინის დონის შემცირებას და გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ჯანმრთელობას.
- კალიუმი: მინერალი, რომელიც მნიშვნელოვანია გულის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის, ნერვული სისტემის ჯანმრთელობისთვის და წყლის ბალანსის რეგულირებისთვის.
ფარმაკოლოგიური თვისებები
- შარდმდენი.
- ნაღველმდენი.
- ანთების საწინააღმდეგო.
- ანტიოქსიდანტური.
- პრებიოტიკული.
- ტკივილგამაყუჩებელი.
- ჰიპოგლიკემიური (სისხლში შაქრის დონის დამწევი).
- ჰიპოლიპიდემიური (სისხლში ქოლესტერინის დონის დამწევი).
გამოყენების სარგებელი
ბაბუაწვერას ფესვის გამოყენება სასარგებლოა შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:
- ღვიძლისა და ნაღვლის ბუშტის დაავადებები (ჰეპატიტი, ქოლეცისტიტი, ნაღვლის ბუშტის კენჭები).
- შარდსასქესო სისტემის ინფექციები (ცისტიტი, ურეთრიტი).
- საჭმლის მონელების დარღვევები (ყაბზობა, დიარეა, მეტეორიზმი).
- კანის დაავადებები (ეგზემა, აკნე, ფსორიაზი).
- ანემია.
- რევმატიზმი.
- დიაბეტი.
- მაღალი ქოლესტერინი.
გამოყენების ჩვენებები
- შარდის გამოყოფის გაზრდა.
- ნაღვლის გამოყოფის სტიმულირება.
- ანთებითი პროცესების შემცირება.
- საჭმლის მონელების გაუმჯობესება.
- ღვიძლის ფუნქციის გაუმჯობესება.
- სისხლში შაქრის დონის რეგულირება.
- სისხლში ქოლესტერინის დონის შემცირება.
სამკურნალო თვისებები ხალხურ მედიცინაში
ხალხურ მედიცინაში ბაბუაწვერას ფესვს იყენებენ:
- ღვიძლისა და ნაღვლის ბუშტის დაავადებების სამკურნალოდ.
- შარდმდენ საშუალებად.
- კანის დაავადებების სამკურნალოდ.
- ჭრილობების შესახორცებლად.
- მადის მოსამატებლად.
- საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად.
- რევმატიზმის სამკურნალოდ.
- დიაბეტის სამკურნალოდ.
- სისხლის გასაწმენდად.
როგორ გამოვიყენოთ
ბაბუაწვერას ფესვის გამოყენება შესაძლებელია სხვადასხვა ფორმით:
- ნაყენი: 1 ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ ფესვს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი. გააჩერეთ 10-15 წუთი. გადაწურეთ და მიიღეთ 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში, ჭამამდე 30 წუთით ადრე.
- ნახარში: 1 სუფრის კოვზ დაქუცმაცებულ ფესვს დაასხით 1 ჭიქა ცივი წყალი. ადუღეთ ნელ ცეცხლზე 10 წუთი. გააჩერეთ 30 წუთი. გადაწურეთ და მიიღეთ 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში, ჭამის შემდეგ.
- ფხვნილი: გამხმარი ფესვი დაფქვით ფხვნილის მიღებამდე. მიიღეთ 1/2 ჩაის კოვზი 3-ჯერ დღეში, ჭამის წინ, წყალთან ერთად.
- ექსტრაქტი: მიიღეთ ექიმის ან ფარმაცევტის მიერ რეკომენდებული დოზით.
ინფორმაცია ბოლო მიმდინარე კვლევებზე
ბოლო წლებში ჩატარებული კვლევები ადასტურებენ ბაბუაწვერას ფესვის სამკურნალო თვისებებს. კვლევებმა აჩვენა, რომ ბაბუაწვერას ფესვის ექსტრაქტს შეუძლია შეამციროს ანთება, ებრძოლოს სიმსივნურ უჯრედებს, დაარეგულიროს სისხლში შაქრის დონე და გააუმჯობესოს ღვიძლის ფუნქცია.
გაფრთხილებები
- ბაბუაწვერას ფესვის გამოყენებამდე გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან, განსაკუთრებით თუ ხართ ორსულად, ლაქტაციის პერიოდში ან იღებთ სხვა მედიკამენტებს.
- არ გადააჭარბოთ რეკომენდებულ დოზას.
- შეინახეთ ბაბუაწვერას ფესვის პროდუქტები ბავშვებისთვის მიუწვდომელ ადგილას.
- ბაბუაწვერას ფესვმა შეიძლება გამოიწვიოს ალერგიული რეაქციები ზოგიერთ ადამიანში.
უკუჩვენებები
- ალერგია ბაბუაწვერაზე.
- ნაღვლის ბუშტის დაავადებები (ნაღვლის ბუშტის კენჭები, ქოლეცისტიტი).
- კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული.
- თირკმლის დაავადებები.