შტოშის ნაყოფი (Vaccinium macrocarpon)

შესავალი

შტოში (Vaccinium macrocarpon), ასევე ცნობილი როგორც დიდი ხილის მოცვი, მარადმწვანე ბუჩქია მოცვისებრთა ოჯახიდან. ის ჩრდილოეთ ამერიკის ჭაობიან ადგილებში იზრდება. შტოშის ნაყოფი მჟავე გემოთი ხასიათდება და ფართოდ გამოიყენება კულინარიასა და ტრადიციულ მედიცინაში.

მორფოლოგია

შტოშის ნაყოფი არის მრგვალი ან ოვალური ფორმის კენკრა, რომლის დიამეტრი 1-2 სმ-ია. მოუმწიფებელი ნაყოფი თეთრი ან ღია ვარდისფერია, ხოლო მწიფე ნაყოფი - მუქი წითელი. ნაყოფს აქვს მჟავე, ოდნავ მოტკბო გემო და სუსტი არომატი.

ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)

• წყალი: 87%.
• ნახშირწყლები: 12%, ძირითადად ფრუქტოზა და გლუკოზა.
• ბოჭკოვანა: 4%.
• ორგანული მჟავები: ლიმონმჟავა, ვაშლის მჟავა, ბენზოის მჟავა.
• ვიტამინები: C, K, B ჯგუფის ვიტამინები.
• მინერალები: კალიუმი, მანგანუმი, ფოსფორი.
• ანტიოქსიდანტები: პროანტოციანიდინები, ფლავონოიდები.

აქტიური ნივთიერებების სია

• პროანტოციანიდინები: ხელს უშლიან ბაქტერიების მიმაგრებას საშარდე გზების კედლებზე, რითაც ხელს უწყობენ საშარდე გზების ინფექციების პროფილაქტიკას.
• ვიტამინი C: ძლიერი ანტიოქსიდანტი, აძლიერებს იმუნურ სისტემას.

ფარმაკოლოგიური თვისებები

• ანტიოქსიდანტური.
• ანთების საწინააღმდეგო.
• ანტიბაქტერიული.
• შარდმდენი.
• იმუნომოდულატორული.

გამოყენების სარგებელი

შტოშის ნაყოფის გამოყენება სასარგებლოა შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:

• საშარდე გზების ინფექციები (ცისტიტი).
• კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები (გასტრიტი, წყლული).
• გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები.
• შაქრიანი დიაბეტი.
• იმუნიტეტის დაქვეითება.

გამოყენების ჩვენებები

• საშარდე გზების ინფექციების პროფილაქტიკა და მკურნალობა.
• კუჭის წვენის მჟავიანობის ნორმალიზება.
• ქოლესტერინის დონის შემცირება.
• სისხლში შაქრის დონის რეგულირება.
• იმუნური სისტემის გაძლიერება.

გამოყენება ხალხურ მედიცინაში

ხალხურ მედიცინაში შტოშის ნაყოფს იყენებენ:

• საშარდე გზების ინფექციების სამკურნალოდ.
• კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებების სამკურნალოდ.
• გაციებისა და გრიპის დროს.
• ვიტამინების ნაკლებობის დროს.

როგორ გამოვიყენოთ

ნაყენი:

1 სუფრის კოვზ დაქუცმაცებულ შტოშის ნაყოფს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი. გააჩერეთ 2 საათი. გადაწურეთ და მიიღეთ 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში, ჭამის შემდეგ.

ჩაი:

1 ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ შტოშის ნაყოფს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი. გააჩერეთ 5-7 წუთი. გადაწურეთ და მიირთვით თბილი.

სხვა გამოყენების მეთოდები:

შტოშის ნაყოფისგან შეგიძლიათ მოამზადოთ მურაბა, ჯემი, კომპოტი, წვენი და სხვა.

დოზირება

მოზრდილებისთვის: ნაყენის ან ჩაის სახით, 1/4 ჭიქა 3-ჯერ დღეში. ბავშვებისთვის: დოზირება უნდა შეთანხმდეს ექიმთან.

გვერდითი მოვლენები

შტოშის ნაყოფის გამოყენებისას შესაძლებელია შემდეგი გვერდითი მოვლენები:

• კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გაღიზიანება (დიარეა, გულძმარვა).
• ალერგიული რეაქციები.

უკუჩვენებები

შტოშის ნაყოფი არ არის რეკომენდებული შემდეგ შემთხვევებში:

• კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული.
• გასტრიტი მომატებული მჟავიანობით.
• ალერგია შტოშზე.

გაფრთხილება

შტოშის ნაყოფის გამოყენებამდე გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან, განსაკუთრებით თუ ხართ ორსულად, ლაქტაციის პერიოდში ან იღებთ სხვა მედიკამენტებს. არ გადააჭარბოთ რეკომენდებულ დოზას.