სელის ზეთი სახისთვის: ბუნებრივი მოვლა თუ ფრთხილი არჩევანი?

სელის ზეთი, რომელიც ცნობილია თავისი მდიდარი ომეგა-3 (ალფა-ლინოლენის მჟავა - ALA) შემცველობით, ხშირად განიხილება არა მხოლოდ შინაგანი მიღებისთვის, არამედ კანის მოვლის საშუალებადაც. ბუნებრივი ზეთების პოპულარობის ზრდასთან ერთად, ბევრი ინტერესდება, რამდენად სასარგებლო და უსაფრთხოა სელის ზეთის პირდაპირ სახის კანზე გამოყენება. ამ კითხვას ცალსახა პასუხი არ აქვს, რადგან სარგებელთან ერთად გარკვეული რისკებიც არსებობს. მწვანე აფთიაქის ამ ბლოგ პოსტში დეტალურად განვიხილავთ სელის ზეთის პოტენციურ სარგებელს, შესაძლო პრობლემებს და სწორი გამოყენების რჩევებს.

რატომ განიხილება სელის ზეთი სახის კანისთვის?

სელის ზეთის კანისთვის პოტენციური სარგებელი მის უნიკალურ ცხიმოვან მჟავების პროფილს უკავშირდება:

• ალფა-ლინოლენის მჟავა (ALA) ომეგა-3: ეს ესენციური ცხიმოვანი მჟავა ცნობილია თავისი ძლიერი ანთების საწინააღმდეგო თვისებებით. თეორიულად, მას შეუძლია დაამშვიდოს გაღიზიანებული კანი, შეამციროს სიწითლე და დაეხმაროს ანთებითი პროცესების მართვაში (მაგ., აკნე, როზაცეა).

• ლინოლის მჟავა (ომეგა-6): კიდევ ერთი ესენციური ცხიმოვანი მჟავა, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს კანის ბარიერული ფუნქციის შენარჩუნებასა და დატენიანებაში. სელის ზეთი შეიცავს ომეგა-6-საც, თუმცა ომეგა-3-თან შედარებით ნაკლები რაოდენობით.

• ანტიოქსიდანტური პოტენციალი: სელის ზეთი შეიცავს ტოკოფეროლებს (E ვიტამინის ფორმები) და სხვა ანტიოქსიდანტებს, რომლებიც იცავენ კანს თავისუფალი რადიკალების მავნე ზემოქმედებისგან და ხელს უშლიან ნაადრევ დაბერებას.

სელის ზეთის პოტენციური სარგებელი სახის კანისთვის

ზემოაღნიშნული კომპონენტებიდან გამომდინარე, სელის ზეთს შესაძლოა ჰქონდეს შემდეგი დადებითი ეფექტები სახის კანზე:

დატენიანება და კანის ბარიერის გაძლიერება

სელის ზეთის ცხიმოვანი მჟავები ხელს უწყობს კანში ტენის შენარჩუნებას, ებრძვის სიმშრალეს და აქერცვლას. ისინი ასევე აძლიერებენ კანის ბუნებრივ დამცავ ბარიერს, რომელიც იცავს მას გარემოს მავნე ფაქტორებისგან.

ანთების შემცირება და კანის დამშვიდება

ALA ომეგა-3-ის ანთების საწინააღმდეგო თვისებების წყალობით, სელის ზეთმა შესაძლოა დაამშვიდოს მგრძნობიარე, გაღიზიანებული კანი, შეამციროს სიწითლე და დაეხმაროს ისეთი მდგომარეობების მართვაში, როგორიცაა მსუბუქი ეგზემა, დერმატიტი ან როზაცეა (როგორც კომპლექსური მოვლის ნაწილი).

კანის ელასტიურობისა და სიგლუვის ხელშეწყობა

ჯანსაღი ცხიმები აუცილებელია კანის უჯრედების ნორმალური ფუნქციონირებისთვის, რაც ხელს უწყობს კანის ელასტიურობისა და საერთო ჯანსაღი იერის შენარჩუნებას.

ჭრილობების შეხორცების შესაძლო დახმარება

ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავები მონაწილეობენ ჭრილობების შეხორცების პროცესში, ამიტომ სელის ზეთმა შესაძლოა დააჩქაროს მცირე ნაკაწრების ან აკნეს შემდგომი კვალის ალაგება.

უმნიშვნელოვანესი ფაქტორი: კომედოგენურობა და კანის ტიპი

ეს არის ყველაზე კრიტიკული მომენტი, რომელიც აუცილებლად უნდა გაითვალისწინოთ!

კომედოგენურობა ნიშნავს პროდუქტის უნარს, დაახშოს ფორები და გამოიწვიოს კომედონების (შავი და თეთრი წერტილები, ფერიმჭამელები) წარმოქმნა. სხვადასხვა ზეთს კომედოგენურობის განსხვავებული ინდექსი აქვს (0-დან 5-მდე, სადაც 5 ყველაზე მაღალია).

სელის ზეთს, როგორც წესი, აქვს საშუალოზე მაღალი ან მაღალი კომედოგენურობის ინდექსი (დაახლოებით 4).

რას ნიშნავს ეს?

• სელის ზეთს აქვს მაღალი რისკი, დაახშოს ფორები და გამოიწვიოს გამონაყარი, განსაკუთრებით იმ ადამიანებში, ვისაც აქვთ ცხიმიანი, კომბინირებული ან აკნესკენ მიდრეკილი კანი.
• ძალიან მშრალი, მომწიფებული კანის მქონე ადამიანებისთვის, რომლებსაც არ აწუხებთ გამონაყარი, სელის ზეთი შესაძლოა უკეთ ასატანი იყოს, მაგრამ სიფრთხილე მაინც საჭიროა.

როგორ გამოვიყენოთ სელის ზეთი სახეზე (თუ მაინც გადაწყვეტთ)?

თუ თქვენი კანის ტიპის გათვალისწინებით მაინც გსურთ სელის ზეთის სახეზე გამოყენება, აუცილებლად დაიცავით შემდეგი წესები:

პატჩ-ტესტი: პირველი და აუცილებელი ნაბიჯი!

სანამ სელის ზეთს მთელ სახეზე წაისვამთ, ჩაიტარეთ პატჩ-ტესტი: დაიტანეთ ზეთის მცირე რაოდენობა კანის შეუმჩნეველ ადგილას (მაგალითად, ყბის ხაზზე ან ყურის უკან). დააკვირდით რეაქციას 24-48 საათის განმავლობაში. თუ შენიშნავთ სიწითლეს, ქავილს, წვას ან გამონაყარს, არ გამოიყენოთ ზეთი სახეზე.

ძალიან მცირე რაოდენობა

თუ პატჩ-ტესტმა უარყოფითი რეაქცია არ აჩვენა, გამოიყენეთ ზეთის სულ რამდენიმე წვეთი. ეს სრულიად საკმარისია.

გამოყენების სიხშირე

ყოველდღიური გამოყენებისგან თავი შეიკავეთ, განსაკუთრებით თავიდან. სცადეთ კვირაში 1-2-ჯერ, როგორც ღამის მკვებავი ან დამატენიანებელი საშუალება.

როგორ წავისვათ?

დაიტანეთ სუფთა, ოდნავ ნოტიო კანზე მასაჟური მოძრაობებით. შეგიძლიათ შეურიოთ თქვენს ჩვეულ დამატენიანებელ კრემში (თუ ის მსუბუქია), რათა შეამციროთ მისი კონცენტრაცია და პოტენციური კომედოგენურობა.

ყურადღება მიაქციეთ ზეთის ხარისხს და სიახლეს

გამოიყენეთ მხოლოდ მაღალი ხარისხის, ცივი დაწურვის, არარაფინირებული და ახალი სელის ზეთი. გაფუჭებული (დამჟავებული) ზეთი საზიანოა კანისთვის.

შენახვის წესები კანის მოვლისთვის

სელის ზეთი ძალიან მგრძნობიარეა სინათლის, სითბოს და ჰაერის მიმართ და სწრაფად იჟანგება. კანისთვის გამოყენებისას ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია:

• შეინახეთ აუცილებლად მაცივარში, მუქი ფერის, მჭიდროდ დახურულ ბოთლში.
• გადააგდეთ, თუ ზეთმა შეიცვალა სუნი (გამწარდა) ან ფერი.

უკეთესი ალტერნატივები?

თუ გაქვთ ცხიმიანი, კომბინირებული ან აკნესკენ მიდრეკილი კანი, სელის ზეთის სახეზე გამოყენებისგან, სავარაუდოდ, თავი უნდა შეიკავოთ. არსებობს მრავალი სხვა მცენარეული ზეთი, რომლებსაც აქვთ დაბალი კომედოგენურობის ინდექსი და შესანიშნავად არიან მორგებული სახის კანის მოვლას. მაგალითად:

• ჟოჟობას ზეთი (ყველა ტიპის კანისთვის, არაკომედოგენური).
• ვარდის თესლის ზეთი (მომწიფებული, მშრალი კანისთვის, ლაქების საწინააღმდეგოდ).
• არგანის ზეთი (მკვებავი, დამატენიანებელი).
• სკვალანი (მსუბუქი, ყველა ტიპის კანისთვის).

ხშირად, სელის ზეთის სასარგებლო თვისებების მიღება კანისთვის უფრო უსაფრთხო და ეფექტურია მისი შინაგანი მიღებით (1-2 სუფრის კოვზი დღეში), რადგან ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავები შიგნიდან კვებავენ კანს.

დასკვნა

სელის ზეთს, თავისი ALA ომეგა-3 შემცველობის წყალობით, ნამდვილად აქვს პოტენციური დამატენიანებელი და ანთების საწინააღმდეგო სარგებელი კანისთვის. თუმცა, მისი მაღალი კომედოგენურობის ინდექსი მას სარისკო არჩევნად აქცევს სახის კანისთვის, განსაკუთრებით ცხიმიანი, კომბინირებული და პრობლემური კანის მქონე ადამიანებისთვის. თუ მაინც გადაწყვეტთ მის გამოყენებას, აუცილებელია პატჩ-ტესტის ჩატარება, მინიმალური რაოდენობის გამოყენება და კანის რეაქციაზე დაკვირვება. უმეტეს შემთხვევაში, კანის ჯანმრთელობისთვის სელის ზეთის შინაგანი მიღება ან ნაკლებად კომედოგენური ზეთების ტოპიკალურად გამოყენება უფრო უსაფრთხო და ეფექტური ალტერნატივაა. ხარისხიანი სელის ზეთისთვის (შინაგანი მოხმარებისთვის) და სხვა ნატურალური კანის მოვლის საშუალებებისთვის კი ყოველთვის შეგიძლიათ ეწვიოთ მწვანე აფთიაქს.