კავკასიური ხარისძირა (Helleborus caucasicus)
კავკასიური ხარისძირა - მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა, რომელიც ცნობილია თავისი დიდი, თეთრი ან მომწვანო-თეთრი ყვავილებით. ხალხურ მედიცინაში გამოიყენება მისი სამკურნალო თვისებების გამო, თუმცა მცენარე შხამიანია და სიფრთხილეს მოითხოვს.
ბოტანიკური აღწერა:
- ოჯახი: Ranunculaceae (ხარისძირასებრთა).
- გვარი: Helleborus (ხარისძირა).
- სახეობა: caucasicus (კავკასიური).
- სიცოცხლის ფორმა: მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარე.
- ღერო: სწორმდგომი, 20-50 სმ სიმაღლის.
- ფოთლები: მუქი მწვანე, ფესვთანური, გრძელყუნწიანი, თათისებრ დანაკვთული.
- ყვავილები: დიდი, თეთრი ან მომწვანო-თეთრი, ზარისებრი.
- ნაყოფი: მრავალფოთლურა.
ფესვის ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)
კავკასიური ხარისძირას ფესვი შეიცავს სხვადასხვა ბიოლოგიურად აქტიურ ნივთიერებას, მათ შორის:
- გლიკოზიდები: ჰელებორინი, ჰელებორეინი, ჰელებრინი.
- ალკალოიდები: ცელიბორინი, ცელივატინი.
- საპონინები.
- ფლავონოიდები.
- ორგანული მჟავები.
აქტიური ნივთიერებების სია - მოკლე ანოტაციებით
- ჰელებორინი: გლიკოზიდი, რომელსაც აქვს კარდიოტონური მოქმედება (აძლიერებს გულის კუნთის შეკუმშვას).
- ჰელებორეინი: გლიკოზიდი, რომელსაც აქვს საფაღარათო და შარდმდენი მოქმედება.
- ცელიბორინი: ალკალოიდი, რომელსაც აქვს ტკივილგამაყუჩებელი და სედატიური მოქმედება.
კავკასიური ხარისძირას სამკურნალო ნაწილები
სამკურნალო მიზნებისთვის გამოიყენება მცენარის ფესვი.
კავკასიური ხარისძირას ფარმაკოლოგიური თვისებები
- კარდიოტონური (აძლიერებს გულის კუნთის შეკუმშვას).
- საფაღარათო.
- შარდმდენი.
- ტკივილგამაყუჩებელი.
- სედატიური.
- ანტიპარაზიტული.
კავკასიური ხარისძირას გამოყენების სარგებელი
კავკასიური ხარისძირას გამოყენება შესაძლებელია შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:
- გულის უკმარისობა.
- შეკრულობა.
- შეშუპება.
- ნევრალგია.
- რევმატიზმი.
- ჭარბი წონა.
- პარაზიტული ინფექციები.
კავკასიური ხარისძირას გამოყენების ჩვენებები
- გულის კუნთის ფუნქციის გაუმჯობესება.
- შეკრულობის მკურნალობა.
- შეშუპების შემცირება.
- ტკივილის შემსუბუქება.
- ნერვული სისტემის დამშვიდება.
- პარაზიტების განადგურება.
- ჭარბი წონის მოცილება.
კავკასიური ხარისძირას სამკურნალო თვისებები ხალხურ მედიცინაში
ხალხურ მედიცინაში კავკასიურ ხარისძირას იყენებენ:
- გულის დაავადებების სამკურნალოდ.
- საფაღარათო საშუალებად.
- შარდმდენ საშუალებად.
- ტკივილგამაყუჩებელ საშუალებად.
- ნერვული სისტემის დაავადებების სამკურნალოდ.
- კანის დაავადებების სამკურნალოდ.
როგორ გამოვიყენოთ კავკასიური ხარისძირა
ყურადღება! კავკასიური ხარისძირა შხამიანი მცენარეა. მისი გამოყენება მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით და მისი მეთვალყურეობის ქვეშ არის დაშვებული.
კავკასიური ხარისძირა გამოიყენება ნაყენის, ნახარშის და ფხვნილის სახით. დოზირება და გამოყენების ხანგრძლივობა უნდა შეთანხმდეს ექიმთან.
ინფორმაცია ბოლო მიმდინარე კვლევებზე
ბოლო წლებში ჩატარებული კვლევები ადასტურებენ კავკასიური ხარისძირას ზოგიერთ სამკურნალო თვისებას. მაგალითად, კვლევებმა აჩვენა, რომ მცენარის ექსტრაქტს შეუძლია შეამციროს არტერიული წნევა და გააუმჯობესოს გულის ფუნქცია. თუმცა, საჭიროა დამატებითი კვლევები მცენარის ეფექტურობისა და უსაფრთხოების დასადასტურებლად.
გაფრთხილებები
- კავკასიური ხარისძირა შხამიანი მცენარეა და მისი გამოყენება მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით და მისი მეთვალყურეობის ქვეშ არის დაშვებული.
- მცენარის ნებისმიერი ნაწილის ჭამამ შეიძლება გამოიწვიოს გულისრევა, ღებინება, დიარეა და სხვა უსიამოვნო სიმპტომები.
- კავკასიური ხარისძირა არ არის რეკომენდებული ორსული და მეძუძური ქალებისთვის, ასევე ბავშვებისთვის.
უკუჩვენებები
- ალერგია კავკასიურ ხარისძირაზე.
- გულის დაავადებები.
- თირკმლის დაავადებები.
- ღვიძლის დაავადებები.
- კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული.